DEV Community

Cover image for C++ dasturlash tilida kometga olish va o'zgaruvchilar nmaligi haqida gaplashamiz.
xojiakbar
xojiakbar

Posted on

C++ dasturlash tilida kometga olish va o'zgaruvchilar nmaligi haqida gaplashamiz.

Komentga olish kod yozayotganimizda nimaga kerak?
C++ dasturlash tilida va qolgan barcha dasturlash tillarida ham komentariyaga olish 2 xil usil bilan amalga oshiriladi va quydagi ko'rinishlarda bo'ladi:
Bu birinchi usul:
Image description
Birinchi usulni har doim 1ta qatorni kamentariyaga olishimiz mumkin.

Bu ikkinchi usul hisoblanadi:
Image description
Bu usul esa har doim ko'p qatorli kamentariyani qamrab oladi.

O'ylashingiz mumkun komentga olish nimaga kerak deb komet kelgusida katta-katta dasturlar yaratayotganimizda 100 qatorli 1000 qatorli kod yozayotgan vaqtimizda bu kodlar nimani ishga tushiradi nimaga kerakligi haqida izoh qoldrib ketamiz shu izohlar komentariya deyiladi. Yozgan izohlarimiz bir qatorli bo'lsa qator boshiga mana bu belgini // qoyib yoki ko'p qatorli bo'lsa boshi va ohrida /*..........*/ ushbu belgilar qo'yiladi.
Bu belgilarsiz izoh yozadigan bo'lsa kodlarmiz ishga tushmaydi.
belgilarni qo'yadigan bo'lsak yozgan izohimizni kampyuter o'qiy olmaydi izohlar faqatgina dasturchilar yani odamlar o'qshi uchun.

Endi esa sizlar bilan o'zgaruvchilar haqida gaplashamiz.

O'zgaruvchilarni ingliz tlida value deb ataladi. Biz o'zmizni tilda o'zgaruvchi deb atab turamiz. O'zgaruvchilar odiyroq qlib tushuntirganimizda ko'z oldimizga kontenir yoki biron bir bakalni keltiraylik ular o'z ichiga malum hajimdagi suvni, coca cola, coffee shunga oxshash suyuqliklarni ichida saqlaydi. Biznik value esa butun sonlar, belgilar, matin(teket), kasir sonlarni o'z ichiga qamrab oladi.
kod yozayotganimizda misol korinishdagiday fo'rmulaga solamiz:

int main5() {
  // data_type name = value;
  // turi ism = qiymati;
Enter fullscreen mode Exit fullscreen mode

Bu formulaga yoziladigan kodlar qanday nomlanadi deb so'rayotgan bo'lsangiz buni ham misolda ko'rshingiz mumkun:

      int => integer = bu butun sonlar uchun.
      float => kasir son saqlash uchun.
      string => matin/tekst saqlash uchun.
      char => charecter = faqat bita belgi saqlash uchun.
Enter fullscreen mode Exit fullscreen mode

Ushbu o'zgaruvchilarni misol tariqasida korib chiqamiz:

int main2(){
  int yosh = 23;
  string ism = "Xojiakbar";

  cout << "Salom men" << ism << "men" << endl;
  cout << " Men" << 2023 - yosh << " yilda tugulganman" ;

  return 0;

}

Enter fullscreen mode Exit fullscreen mode

Ushu misolimizda ko'rib turganingizday int o'zgaruvchisiga butun son yozilgan int kod yozilgandan keyin bu o'zgaruvchi yani kontenirmizni nomlab olshimiz kerak tepadagi misolda korshingiz mumkun int yosh = 23 qlib yozilgan. yosh deb kontenrimizni nomlab oldik endi 23 deb yozmasdan kod yozayotganimizda yosh deb berib ketsak boladi.

Image description
Bu misolda esa int o'zgaruvchilarimizga a,b,c. deb nom berilgan a ozgaruvchisi o'zida 10 raqamini saqlaydi.
Endi string yani matin(tekst)ni o'z ichida saqlovchi o'zgaruvchi bilan tanishamiz rasimda berilgan misolga qarasak string o'zgaruvchilariga a1,b1,c1 deb nom berilgan bunda esa a1 ozgaruvchisin ichiga "Input:" matni yozilgan. Yozlishiga etbor bergan bosanglar raqamlar qo'shtirnoq ichiga olib yozilmagan faqatgina matin(tekst)lar qo'shtirnoq ichiga olib yoziladi.
Sizlar aytshingiz mumkun tepadagi misolarda yosh,** ism** deb ozgaruvchilarni nomladiz pasda esa a,a1,b,b1,c,c1 nomladiz deb.
Endi sizlarga O'zgaruvchilarni nomlash haqida malumot beraman buning uchun yana misolarga yuzlanamiz:

Image description
ushbu rasimda o'zgaruvchilarni nomlash qoidasi turibti. O'zgaruvchilarni shu qoidalarni buzmay hohlagancha nomlash mumkun.
Sizlarga o'zgaruvhilar orqali qanday kodlar yozish kerakligin misolar olraqi korsatib otaman:

1.

int main(){

int a = 4, b = 5, c = 20;
 string a1 = "Width: ", b1 ="Length: ", c1 = "Area->";
cout<< a1 << a << endl;
  cout << b1 << b << endl;
  cout << c1 << c;

  return 0;
}

Enter fullscreen mode Exit fullscreen mode

2.

int main9(){
string tekst = "A", tekst1 = "a";
  cout << "Output (upper cose): " << tekst << endl;
  cout << "Input (lower case ) -> " << tekst1;

  return 0;
}
Enter fullscreen mode Exit fullscreen mode

3.

int main6 (){
  int son = 10, son1 = 7, son2 = 8, son3 = 3;
  string matin = " ota ", matin1 = " ona ";
  int a = 1, b = 9, c= 7, d =8;
   string matin2 = " Otam va Onamni juda yaxshi koraman ";
   cout << "Mening" << matin << matin1  << son * son1 - son2 - son3 << " yoshdalar" << endl;
   cout << "Men esa " << d + c + b - a << " yoshdaman " << endl;
   cout << matin2;

  return 0;
}
Enter fullscreen mode Exit fullscreen mode

@dawroun

Top comments (1)

Collapse
 
zahrotiy profile image
Zaxro

c++ haqida telegram gruppangiz bormi?