Jak pisać testy jednostkowe

Początkującym programistom starsi koledzy po fachu często radzą, aby testowali swój kod. To dobra rada – zobaczmy, jak wprowadzić ją w życie!

Czym są testy jednostkowe

Testy pozwalają na ustalenie wyraźnych oczekiwań w stosunku do kodu. Dają Ci możliwość maszynowego sprawdzenia, czy Twój kod spełnia te oczekiwania.

Jest to program, który weryfikuje Twój program.

W przypadku projektów opartych na JavaScript będziesz zwykle korzystał z biblioteki testującej takiej jak:

• Jest,
• Jasmine,
• Chai.

Są to jednak tylko narzędzia. Najważniejsze, żebyś miał na podorędziu coś, co w sposób automatyczny zweryfikuje Twoją aplikację.

Jak testy jednostkowe mogą Ci pomóc

Pisanie testów ułatwi Ci życie na cztery sposoby:

1. Jest to szybki i sprawdzony sposób na sprawdzenie, czy kod działa, jak należy. Nie musisz myśleć o przypadkach brzegowych, zajmą się nimi testy jednostkowe.
2. Dobre pokrycie kodu to zawór bezpieczeństwa, który pozwala na nieco śmielszą refaktoryzację kodu. Zwiększysz w ten sposób prawdopodobieństwo tego, że Twoja baza kodu będzie znajdować się w niezmiennie dobrym stanie.
3. Pisanie testów jednostkowych zmusza Cię do myślenia o jednostkach i o tym, jak rozdzielić między nie odpowiedzialność: w rezultacie Twój kod stanie się modułowy i łatwiej będzie go utrzymać.
4. Testy jednostkowe zrobią z Ciebie szybszego programistę. Najpierw będziesz musiał zainwestować czas na stworzenie przypadku testowego – pozwoli Ci to jednak potem na bezwysiłkowe uruchamianie go raz za razem. Inwestycja przyniesie Ci dywidendy już we wstępnej fazie programowania.

Zbuduj strukturę

Zanim zabierzesz się za testowanie funkcjonalności, upewnij się, że możesz przetestować cokolwiek. Zainstaluj bibliotekę testującą i skonfiguruj testujący skrypt. Kiedy będziesz już coś miał, zacznij tworzyć rusztowanie pod niektóre z Twoich testów. Musisz przyjąć konwencję nazewnictwa. Jeśli na przykład Twój kod znajduje się w: my-project/plane-ticket.js, nazwą Twojego kodu testującego może być: my-project/plane-ticket.spec.js.

Zbuduj wszystko, co potrzebne do przetestowania danej klasy, a potem posprawdzaj podstawowe elementy:

• czy obiekt jest obiektem;
• czy funkcja jest funkcją.

Dzięki temu dowiedziesz swoich umiejętności testowania.

Stwórz atrapy

Atrapa (mock) to obiekt tworzony w celu zastąpienia zależności jednostki, którą testujesz. Jeżeli na przykład testujesz funkcję saveBlogPost, będzie Ci zależeć na przejęciu żądania HTTP, zanim zostanie ono wysłane przez funkcję. Będziesz chciał się dowiedzieć, przy pomocy czego Twoja funkcja wysyła żądanie, i zastąpić to atrapą. Korzystanie z atrap powinno być proste, jeżeli budujesz kod, korzystając ze wstrzykiwania zależności.

Utrzymuj porządek

Jak widzisz, w każdym teście dużo się dzieje. Możemy wyodrębnić trzy fazy całego procesu:

1. tworzenie atrap;
2. uruchamianie kodu do sprawdzenia;
3. sprawdzanie oczekiwań.

Zachowanie tego podziału w kodzie ma sens: dzięki temu łatwiej będzie go czytać. Prostym sposobem na jego organizację jest zebranie wszystkich linii razem i dodanie komentarza określającego, jaka to część kodu.

Programuj w oparciu o testy – test-driven development

Programowanie oparte na testach to często spotykane podejście pozwalające na tworzenie schludnie wyglądającego kodu z dobrym pokryciem testami. Zaczynasz od dodania testu do funkcji, zanim zostanie ona wprowadzona. Uruchamiasz testy, które powinny dać wynik negatywny – jeśli tak się nie stanie, będzie to oznaczać, że coś jest bardzo nie tak: Twoim zadaniem będzie zbadać co. Natomiast po uzyskaniu w teście wyniku negatywnego dodaj do kodu brakującą implementację. Zgodnie z założeniami problem zostanie naprawiony. Jeśli wszystko pójdzie zgodnie z planem, będzie to inwestycja w ulepszenie Twojego rozwiązania – zarówno po stronie kodu, jak i testu – bez zmieniania logiki. Pozwoli Ci to na szybką iterację procesu budowania kodu i tworzenia do niego testów.

Praktykowanie takiego podejścia powinno zagwarantować regularne pisanie testów do logiki. W tej sytuacji nie odczuwacz pokusy, żeby ominąć krok obejmujący pisanie testów – a dzieje się tak często, kiedy przesuwasz ich tworzenie na koniec sprintu.

Wyjątki od reguły

Aby gdzieś dotrzeć, musisz wiedzieć, dokąd idziesz. Jeżeli chcesz rozeznać się w tym, jakie rozwiązania są wykonalne, daj sobie na chwilę spokój z testami. Po rekonesansie albo je dodaj, albo podejdź do problemu jeszcze raz, tym razem opierając się na testach.

Brakujące testy

Możesz mieć pecha i pracować na przestarzałym kodzie bez testów i innych środków kontroli jakości – czyli na przykład na czymś takim. W takim wypadku lepiej zastosować się do powiedzenia „lepiej późno niż wcale”: pracując nad bazą kodu, pisz jednocześnie testy. Idąc tą drogą, poprawisz sytuację na przyszłość, a może nawet znajdziesz podstępny bug ukryty gdzieś na rubieżach przypadków brzegowych.

A co z Tobą?

Jak trudna jest dla Ciebie nauka testowania? W Internecie można spotkać się ze skargami ludzi, którzy mają problemy ze znalezieniem dobrych materiałów dydaktycznych. Daj mi znać, jak to dotychczas wyglądało u Ciebie.