Sunucu ve Sunucu İşletim Sistemi Türleri

Giriş

Sunucular, modern bilişim dünyasının temel taşlarıdır. İnternetin, web sitelerinin, e-posta hizmetlerinin ve sayısız çevrimiçi uygulamanın işleyişini mümkün kılarlar. Bu makalede, sunucuların ne olduğunu, türlerini, kullanılan işletim sistemlerini, yönetim süreçlerini ve sağladıkları avantajları ayrıntılı olarak ele alacağız.

Sunucu Nedir?

Sunucu (server), bilgisayar ağı üzerinden diğer cihazlara (istemciler) hizmetler, veriler veya kaynaklar sağlayan merkezi bir bilgisayardır. Sunucular, web sitelerini barındırmak, dosya depolamak, e-posta iletilerini yönetmek, veritabanlarına erişim sağlamak gibi çeşitli görevleri yerine getirir. Günlük bir üslup ile Sunucular veri toplama, iletme, web sitelerini ve online oyunlar gibi uygulamaları barındırma, bir ağdaki birden çok bilgisayarın veri paylaşmasını sağlama gibi farklı kullanım alanlarına sahiptir.

İletişim çağında bilgisayarların ve dolayısıyla kullanıcıların ortak noktada buluşmasını sağlayan bu ağlar, kesintisiz bir erişim sağlamak için kurulmaktadır.

Sunucu Türleri Nelerdir?

• Fiziksel Sunucular. Anakart, işlemci, bellek ve giriş/çıkış denetleyicileri içeren donanım bazlı bir sunucudur.
• Web Sunucusu.
• Veritabanı Sunucusu.
• Dosya Sunucusu.
• E-Posta Sunucusu.
• VPN (Virtual-Private-Network) Sunucusu.
• Terminal Sunucusu.
• Bulut (Cloud) Sunucusu.

Sunucu işletim sistemleri de sunucuların bu çeşitli görevleri desteklemek üzere tasarlanmıştır. Yaygın olarak kullanılan sunucu işletim sistemleri arasında Windows Server, Linux dağıtımları (örneğin, Ubuntu Server, CentOS), ve Unix bulunmaktadır. Bu işletim sistemleri, güvenilirlik, güvenlik ve performans sağlayarak sunucuların verimli çalışmasını garanti eder.
Son zamanlarda yaygın olarak kullanılan sunucu işletim sistemlerinden bazıları şunlardır;

1-) Windows Tabanlı

• 1. Windows Server 2003
• 2. Windows Server 2008
• 3. Windows Server 2008 R2
• 4. Windows Server 2012

2-) Linux Tabanlı

• 1. Suse
• 2. Debian
• 3. Fedora
• 4. RedHat

3-) Mac OS X

• eski adları Mac OS X ve OS X), Macintosh işletim sistemi ailesinin son sürümüdür

Sunucu ve İşletim Sistemleri

- Windows Server

- Linux

- Unix

- IBM AIX

- Solaris

Çalışma Ortamı

Sunucuların çalışma ortamındaki bağlantılar aşağıdaki görselde ayrıntılı olarak görülmektedir; bu bağlantılar üzerinden veriler güvenli ve hızlı bir şekilde aktarılmaktadır. Sunucu işletim sistemi, ağ üzerindeki bu veri akışını etkin bir şekilde yönetir.

Sunucu Yönetimi

Sunucu yönetimi, sunucuların düzgün çalışmasını sağlamak ve verimli bir şekilde çalışmalarını sağlamak için gereklidir. İyi bir sunucu yönetimi aşağıdaki alanları içerir:

1. Donanım ve Yazılım Yönetimi

   Sunucunun donanım bileşenlerinin (işlemci, bellek, depolama vb.) düzenli bakımını yapmak ve uygun yazılımları güncellemek önemlidir. Bu, sunucunun performansını optimize etmek ve sorunları önlemek için gereklidir.

2. Güvenlik ve Güncelleme Yönetimi

   Sunucuların güvenliğini sağlamak, potansiyel tehditlere karşı korumak ve düzenli güncellemeleri yapmak önemlidir. Güvenlik duvarları, şifreleme yöntemleri ve güvenlik yazılımları gibi önlemler alınmalıdır. Ayrıca, işletim sistemlerinin ve uygulamaların güncellemeleri düzenli olarak takip edilmelidir.

3. Veri Yedekleme ve Kurtarma

   Veri kaybını önlemek için düzenli veri yedeklemeleri yapılmalıdır. Bu, sunucu arızası veya veri kaybı durumunda verilerin geri yüklenmesini sağlar. Veri yedekleme ve kurtarma stratejileri, sunucu yönetiminin önemli bir parçasıdır.

Sunucu Avantajları ve Dezavantajları

Avantajları

• Yüksek performans ve hızlı erişim sağlar.
• Çevrimiçi hizmetlerin sürekli olarak kullanılmasını sağlar.
• Kaynakları etkin bir şekilde kullanır ve maliyetleri düşürür.
• Ölçeklenebilirlik imkanı sunar.
• Veri güvenliği ve yedekleme imkanı sağlar.

Dezavantajları

• Sunucu bakımı ve yönetimi karmaşık olabilir.
• Yüksek maliyetlere sahip olabilir.
• Düşük kaliteli bir sunucu hizmeti, performans sorunlarına neden olabilir.
• Tek bir sunucunun arızalanması durumunda hizmet kesintisi yaşanabilir.

Sonuç

Bu yazıda, sunucuların ne olduğunu, farklı türlerini, hangi işletim sistemlerini kullandıklarını, nasıl yönetildiklerini ve sağladıkları avantajları açıkladık. Sunucuların etkili bir şekilde yönetilmesi, güvenliklerinin sağlanması ve verilerin düzenli olarak yedeklenmesi son derece önemlidir.

SORULAR

Boşluk Doldurma
1-)Ağa ve ağ kaynaklarına erişimi denetlemek için bir yazılım çalıştıran ve ağ içinde bulunan bilgisayarlara ......... denir.
cvp:(sunucu(server)bilgisayar)
2-)Sunucuların modern bilişim altyapısındaki önemi ........ olmasıdır.
cvp:(Temel Taşları)
3-)Sunucular, birden çok bilgisayarın veri paylaşmasını sağlayarak işbirliğini ve veri erişimini kolaylaştırır. Bu tür sunuculara ................ ad verilir.
cvp:(Dosya Sunucuları, VPN Sunucuları)
4-)Sunucular, bilgisayar ağı üzerinden diğer cihazlara hizmetler, veriler veya kaynaklar sağlayan merkezi bir bilgisayardır. Bu cihazlara ............ denir.
cvp: (İstemciler)
5-)Ubuntu Server, CentOS gibi işletim sistemleri ...... ailesine aittir.
cvp:(Linux)
D-Y SORULARI
1-Sunucular, birden çok bilgisayarın veri paylaşmasını sağlayarak işbirliğini ve veri erişimini kolaylaştırır. Bu tür sunuculara yalnızca VPN Sunucuları denir. (D)-(Y)
(Yanlış - Doğru cevap: Dosya Sunucuları)
2-Sunucular, bilgisayar ağı üzerinden diğer cihazlara hizmetler, veriler veya kaynaklar sağlayan merkezi bir bilgisayardır.(D)-(Y)
(Doğru)
3-Sunucuların sağladığı avantajlardan biri, yüksek performans ve hızlı erişim sağlamalarıdır. Bu, çevrimiçi hizmetlerin kesintisiz kullanılmasını sağlar.(D)-(Y)
(Doğru)
4-Sunucuların modern bilişim altyapısındaki önemi, sadece veri depolama amacıyla kullanılmalarından kaynaklanır. (D)-(Y)
(Yanlış-Doğru cevap:Sunucular, sadece veri depolama amacıyla değil, internet hizmetleri sunma, dosya paylaşımı, e-posta yönetimi, veritabanı erişimi gibi birçok görevi yerine getirme kapasitesine sahiptirler.)
Test Soruları
1-Hangisi bir sunucu dezavantajı değildir?

a) Karmaşık Bakım ve Yönetim
b) Düşük Maliyet (doğru cevap)
c) Hizmet Kesintisi Riski
d) Güvenlik Sorunları

2-Hangisi bir sunucu işletim sistemi değildir?

a) Ubuntu Server
b) CentOS
c) macOS(doğru cevap)
d) Windows Server

3-Sunucuların temel işlevi nedir?

a) Veri Depolama
b) İnternet Hizmetleri Sağlama(doğru cevap)
c) Oyun Oynama
d) Ofis Belgelerini Düzenleme

4-Hangisi bir sunucu yönetimi alanı değildir?

a) Güvenlik ve Güncelleme Yönetimi
b) Veri Yedekleme ve Kurtarma
c) Uyku Modu Yönetimi(doğru cevap)
d) Donanım ve Yazılım Yönetimi

5-Sunucuların temel görevi nedir?
a) Dosya Silme
b) Veri Saklama(doğru cevap)
c) E-posta Gönderme
d) Video Oynatma

KAYNAKÇA

• https://www.daha.net/blog/server-sunucu-isletim-sistemleri/
• https://markahost.com.tr/yazi/sunucu-nedir
• https://chat.openai.com/
• https://www.bilisimkonulari.com/sunucu-isletim-sistemi-dersi-calisma-sorulari.html
• https://pchocasi.com.tr/sunucu-isletim-sistemleri-nelerdir-5239/