DEV Community

islomAli99
islomAli99

Posted on

Shart Operatorlari

Shart operatorlari dasturda ma'lum bir shartni tekshirish va shu shartga qarab turli amallarni bajarish imkonini beradi. Dastur ko'pincha turli holatlarni tekshirishi kerak bo'ladi va ular asosida harakat qiladi. C++ va C# tillarida shart operatorlari muhim o'rin tutadi.

  1. if Operatori if operatori yordamida ma'lum bir shartni tekshirish va agar shart to'g'ri bo'lsa, qadamlar bajariladi.

Sintaksis:

  • C++ da:
if (shart) 
{
    // shart to'g'ri bo'lsa bajariladigan kod
}

Enter fullscreen mode Exit fullscreen mode
  • C# da:
if (shart) 
{
    // shart to'g'ri bo'lsa bajariladigan kod
}

Enter fullscreen mode Exit fullscreen mode

Misol:

  • C++ da:
int son = 10;

if (son > 5) 
{
    cout << "Son 5 dan katta!" << endl;
}

Enter fullscreen mode Exit fullscreen mode
  • C# da:
int son = 10;
if (son > 5) 
{
    Console.WriteLine("Son 5 dan katta!");
}

Enter fullscreen mode Exit fullscreen mode

Bu dasturda, agar son 5 dan katta bo'lsa, "Son 5 dan katta!" deb yozuv ekranga chiqariladi.

  1. if-else Operatori if-else operatori orqali bir shart to'g'ri bo'lmasa, boshqa qadamlarni bajarish imkoniyati yaratiladi. Agar shart noto'g'ri bo'lsa, else qismi bajariladi.

Sintaksis:

  • C++ da:
if (shart) 
{
    // shart to'g'ri bo'lsa bajariladigan kod
}
else 
{
    // shart noto'g'ri bo'lsa bajariladigan kod
}

Enter fullscreen mode Exit fullscreen mode
  • C# da:
if (shart) 
{
    // shart to'g'ri bo'lsa bajariladigan kod
} 
else 
{
    // shart noto'g'ri bo'lsa bajariladigan kod
}

Enter fullscreen mode Exit fullscreen mode

Misol:

  • C++ da:
int son = 3;
if (son > 5) 
{
    cout << "Son 5 dan katta!" << endl;
} 
else 
{
    cout << "Son 5 dan kichik yoki teng!" << endl;
}

Enter fullscreen mode Exit fullscreen mode
  • C# da:
int son = 3;
if (son > 5)
{
    Console.WriteLine("Son 5 dan katta!");
} 
else 
{
    Console.WriteLine("Son 5 dan kichik yoki teng!");
}

Enter fullscreen mode Exit fullscreen mode

Bu dasturda, agar son 5 dan katta bo'lsa, birinchi xabar, aks holda, ikkinchi xabar ekranga chiqariladi.

  1. if-else if-else Operatori if-else if-else operatori bir nechta shartlarni tekshirishga imkon beradi. Agar birinchi shart noto'g'ri bo'lsa, keyingi shartlar tekshiriladi va tegishli qadamlar bajariladi.

Sintaksis:

  • C++ da:
if(shart1)
{
    // shart1 to'g'ri bo'lsa bajariladigan kod
} 
else if(shart2)
{
    // shart2 to'g'ri bo'lsa bajariladigan kod
}
else 
{
    // shartlar noto'g'ri bo'lsa bajariladigan kod
}

Enter fullscreen mode Exit fullscreen mode
  • C# da:
if(shart1) 
{
    // shart1 to'g'ri bo'lsa bajariladigan kod
} 
else if(shart2) 
{
    // shart2 to'g'ri bo'lsa bajariladigan kod
} 
else 
{
    // shartlar noto'g'ri bo'lsa bajariladigan kod
}

Enter fullscreen mode Exit fullscreen mode

Misol:

  • C++ da:
int baho = 85;
if(baho >= 90) 
{
    cout << "Sizning bahoingiz: A" << endl;
} 
else if(baho >= 80)
{
    cout << "Sizning bahoingiz: B" << endl;
} 
else if(baho >= 70) 
{
    cout << "Sizning bahoingiz: C" << endl;
} 
else 
{
    cout << "Siz o'qishdan o'tmadingiz." << endl;
}

Enter fullscreen mode Exit fullscreen mode
  • C# da:
int baho = 85;
if(baho >= 90) 
{
    Console.WriteLine("Sizning bahoingiz: A");
} 
else if(baho >= 80)
{
    Console.WriteLine("Sizning bahoingiz: B");
} 
else if(baho >= 70)
{
    Console.WriteLine("Sizning bahoingiz: C");
} 
else
{
    Console.WriteLine("Siz o'qishdan o'tmadingiz.");
}

Enter fullscreen mode Exit fullscreen mode

Bu misolda, kiritilgan bahoga qarab tegishli baho ekranga chiqariladi.

  1. switchOperatori switch operatori bir nechta qiymatlarni tekshirish uchun mo'ljallangan. U odatda o'zgaruvchining qiymatini bir nechta imkoniyatlar bilan solishtirishda ishlatiladi. Har bir holat case deb ataladi va oxirida break orqali to'xtatiladi.

Sintaksis:

  • C++ da:
switch(ifoda) 
{
    case qiymat1:
        // qiymat1 bo'lsa bajariladigan kod
        break;
    case qiymat2:
        // qiymat2 bo'lsa bajariladigan kod
        break;
    default:
        // hech qaysi qiymat mos kelmasa bajariladigan kod
}

Enter fullscreen mode Exit fullscreen mode
  • C# da:
switch (ifoda) 
{
    case qiymat1:
        // qiymat1 bo'lsa bajariladigan kod
        break;
    case qiymat2:
        // qiymat2 bo'lsa bajariladigan kod
        break;
    default:
        // hech qaysi qiymat mos kelmasa bajariladigan kod
}

Enter fullscreen mode Exit fullscreen mode

Misol:

  • C++ da:
int kun = 3;
switch(kun) 
{
    case 1:
        cout << "Dushanba" << endl;
        break;
    case 2:
        cout << "Seshanba" << endl;
        break;
    case 3:
        cout << "Chorshanba" << endl;
        break;
    default:
        cout << "Bunday kun yo'q" << endl;
}

Enter fullscreen mode Exit fullscreen mode
  • C# da:
int kun = 3;
switch(kun) 
{
    case 1:
        Console.WriteLine("Dushanba");
        break;
    case 2:
        Console.WriteLine("Seshanba");
        break;
    case 3:
        Console.WriteLine("Chorshanba");
        break;
    default:
        Console.WriteLine("Bunday kun yo'q");
}

Enter fullscreen mode Exit fullscreen mode

Bu dasturda kun o'zgaruvchining qiymati 3 ga teng bo'lgani uchun "Chorshanba" ekranga chiqariladi.

  1. Mantiqiy Operatorlar Shartlarni birlashtirish yoki ular orasidagi aloqani ko'rib chiqish uchun mantiqiy operatorlar ishlatiladi:
  • AND (&&): Ikkala shart ham to'g'ri bo'lsa, shart bajariladi.
  • OR (||): Shartlardan birontasi to'g'ri bo'lsa, shart bajariladi.
  • NOT (!): Shartning teskarisini tekshirish.

Misollar:

  • C++ da:
int yosh = 20;

if(yosh > 18 && yosh < 25) 
{
    cout << "Yoshingiz 18 va 25 orasida." << endl;
}

Enter fullscreen mode Exit fullscreen mode
  • C# da:
int yosh = 20;

if(yosh > 18 && yosh < 25) 
{
    Console.WriteLine("Yoshingiz 18 va 25 orasida.");
}

Enter fullscreen mode Exit fullscreen mode

Top comments (0)